با بهرهگیری از استعارهی «برج و میدان» و نیز ارجاع به نقدهای تاریخی دربارهی خطر سطحیشدن و ابتذال فرهنگ و دانش-نگرانیهایی که میتوان ریشههای آن را تا زمان سقراط ردیابی کرد-در این مقاله استدلال میشود که هرچند این انتقادات جدیاند، اما به زمانهی ما محدود نیستند. از این رهگذر پیشنهاد میشود که دانشگاهیان علاقهمند به کنشگری اجتماعی، ضمن پرهیز از خوشبینی سادهاندیشانه نسبت به شبکههای اجتماعی و دیدگاههای آرمانشهرگرایانه به آنها که در اوایل سده میلادی حاضر رایج بود، با آگاهی انتقادی و نگاهی مسئولانه از برجهای آکادمیک خود خارج شده و در این میدانهای عمومی حضور یابند. چنین حضوری، اگر هوشمندانه و همراه با حفظ معیارهای علمی باشد، میتواند در خدمت عمومیسازی دانش، ترویج تفکر علمی، در جهت خیر عمومی و ارتقای عقلانیت در جامعه قرار گیرد-بیآنکه تسلیم سادهسازی افراطی و سطحینگری شود.
اپیزود۴۳ پادکست فلسفه علم، بخش دوم گزارشی است از مقاله تازه منتشر شدهی امیرحسن موسوی در فصلنامه فرهنگ شهرت با عنوان «از برج به میدان؛ یک دفاعیه با احتیاط از سلبریتی شدن دانشگاهیان». در این اپیزود و اپیزود قبل، پژمان نوروزی و سیاوش صفاریانپور با امیرحسن موسوی درباره ابعاد مختلف فعالیت دانشگاهیان و متخصصان در شبکههای اجتماعی گفتوگو میکنند. در اپیزود قبل انتقادها به فعالیت دانشگاهیان در شبکههای اجتماعی و پلتفرمهای اینترنتی نظیر یوتوب و پادکست مطرح شد. در این اپیزود امیرحسن موسوی چرایی دفاع خود را از این دست فعالیتها ارائه میدهد؛ البته نوعی فعالیت مشروط و با ملاحظات و احتیاط.
این مقاله به بررسی نقش، کنشگری و جایگاه دانشگاهیان در عرصه عمومی، بهویژه در بستر شبکههای اجتماعی، میپردازد. شبکههای اجتماعی، با وجود انتقاداتی که به آنها وارد است، در روزگار ما یکی از مهمترین جلوههای عرصهی عمومی به شمار میآیند. از یک سو، دیدگاهی وجود دارد که «سلبریتیشدن» دانشگاهیان را نوعی انحراف از معیارهای آکادمیک و کالایی و نمایشی شدن دانش قلمداد کرده و موفقیت در این فضا را منوط به همرسانی بیشتر و جلب توجه-نه پایبندی به حقیقت و ارزشهای علمی-میداند. از سوی دیگر، در ادبیات ارتباطات علم، میتوان استدلال کرد که در عصر سیطره شبکههای اجتماعی، حضور فعال نخبگان در آنها برای جلوگیری از گسترش شبهعلم، خرافه، چرندیات، رویکردهای خردستیزانه و غیرعقلانی و ابتذال ضروری است.
لینک مقاله:
https://t.me/amirhasanmousavi/235
متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است:
صفحه اینستاگرام پادکست فلسفه علم:
https://www.instagram.com/philosophyofsciencee/
لینک حمایت مالی:
شماره کارت:
6219861939199880
حسابهای خارجی:
میزبانان: سیاوش صفاریانپور، محمدرضا نوروزی
کارشناسِ مهمان این اپیزود: امیرحسن موسوی
تهیهکننده و کارگردان: سیاوش صفاریانپور
سردبیر: امیرحسن موسوی
تدوین: مهرداد نعیمی
عکاس: رضا توکلی
طراح نشانه: بهار ارجمند
ساخت آنونس: رضا توکلی